Plant-based proteine & missie in India
Henk Schouten (Schoutenfood) kreeg BAM-principes ingegoten met de paplepel. De bedrijfscultuur is voor hem de basis:
“Liefde is het belangrijkste, maar ook het moeilijkste”
De Here God en daar vanuit liefde en aandacht voor medewerkers staat al generaties lang centraal binnen de bedrijven van de Schoutens. Anticiperend op tijd en context verandert de uitwerking daarvan, evenals product en missie. Opa Schouten was zoon van een bakker en ging diervoeder produceren, vader ging daarmee door en Henk begon dertig jaar geleden met het ontwikkelen van vleesvervangers (plant-based proteïne). In de patriarchale tijdgeest van opa werden mensen in moeilijke omstandigheden in dienst genomen en konden vervolgens rekenen op ‘opvoeding’ op het werk, maar kregen ook persoonlijke brieven op hoogtijdagen. De aandacht voor medewerkers ziet er nu anders uit, maar ook voor Henk is een bedrijfscultuur waar liefde een aandacht is voor elkaar, een basis ingrediënt van BAM. Vanuit Schoutenfood in Giessen ziet Henk uitbreidingsmogelijkheden in India. Ook op het terrein van missie.
Tempeh today in India
India is een vegetarisch land, waar armoede heerst en waar plant-based proteïne het dieet zou verrijken. Hier kunnen product en missie – op een manier passend binnen die context – naadloos integreren middels voedzaam eten, werkverschaffing en het delen van Gods liefde. De eerste stappen daartoe zijn gezet. Het basis idee van Schoutenfood is om naast fabrieken, in wijken of afgelegen gebieden in India containers te plaatsen. In die containers kan het fermentatieproces plaatsvinden voor het ontwikkelen van plant-based proteïne (Tempeh today). Dat voorziet in zowel inkomen alsook voedzaam eten voor een gemeenschap. Intussen is ook een micro aanpak bedacht.
In de huidige fabriek in Bangalore hebben christenen de leiding, delen het evangelie tijdens dagopeningen en hebben aandacht voor noden van werknemers en hun families. Henk is zelf vaak in India en zoekt ook voor andere missiegerichte bedrijfsactiviteiten in India proactief samenwerking met christenen, en ervaart daarbij leiding. “Het is mijn overtuiging dat het de bedoeling is dat we daar zijn, maar plannen en afspraken maken gaat in die cultuur heel anders. Om daar te werken, moet ik leren om los te laten.” Henk verbaast zich over de vele onverwachtse en bijzondere ontmoetingen: “Ik rol van het een in het ander.”
‘Ik rol van het een in het ander…’
Zo maakte hij een wandeling in de wijk rondom de vestiging en liep een koffietentje binnen en kwam daar aan de praat met de medewerkster, deze bleek christen te zijn. “Ik vertelde over ons bedrijf en dat ik personeel zocht. De volgende dag kwam Pinto langs, een zwager van de medewerkster van het koffietentje. Pinto werkt nu bij ons.” Henk vertelt verder: “Onlangs sprak ik met Peter uit Bangalore die voor ons video’s maakt, hij is christen en zei mij dat ik met Anita moest kennismaken, want zij vangt prostituees op en wil hen verder helpen. Ik heb kort daarna met haar en de vrouwen die ze opvangt kennisgemaakt; meisjes van zestien met een baby’s van anderhalf jaar. Het breekt je hart.” Dit contact bleek een goede fit voor de micro-aanpak: middels microkrediet kunnen deze vrouwen Tempeh produceren middels een door Schoutenfood ontwikkeld Micro Fermentation Unit.
Henk ontdekte eveneens dat op korte afstand van de eerste vestiging in Bangalore een kerk staat waar hij zich thuis voelt. In een land waar 2% van de bevolking christen is, voelt dat als ‘het vinden van een speld in een hooiberg’. Vanuit deze kerk zijn ook diverse contacten gelegd met christelijke hulpverleningsorganisaties. Naast de bijzondere dingen die gebeuren, zijn er genoeg uitdagingen. Zo zal de aansluiting met de markt een moeilijke zijn, want het gebruiken van plant-based proteïne is in India’s consumptiepatroon een onbekend ingrediënt. Henk weet uit ervaring dat het lang heel lang duurt voordat eetgewoonten veranderen. Dertig jaar geleden zag hij al de potentie en noodzaak voor veranderingen in de vleesconsumptie in het wereldwijde dieet-patroon. “In Nederland, die best voorop loopt op dit gebied is de consumptie nog slechts 4% van de vleesconsumptie.
Giessen
De 250 medewerkers in Giessen, waar het bedrijf gevestigd in en rondom het ouderlijk huis van de grootouders, zijn ook enthousiast over de initiatieven in India. “We moeten er nog meer over communiceren,” erkent Henk. De medewerkers zijn al betrokken bij diverse bijdragen vanuit het bedrijf aan de maatschappij. Zo wordt iedere medewerker aangeboden om op kosten van het bedrijf een kind via Compassion te ondersteunen. “Het is niet verplicht, maar iedereen doet het,” vertelt Henk en vervolgt: “We hebben dagen in het jaar waarop de medewerkers op het bedrijf in werktijd een brief schrijven aan het kind, want anders komt dat er niet van. Via een fonds opgericht vanuit het bedrijf worden ook andere initiatieven ondersteunt zoals hulp bij de opstart van koffiehuis “De Buurvrouw” in Wijk en Aalburg. De medewerkers vinden het fijn te weten dat hun werk hier bijdraagt aan dit soort zaken.”
“In India doen we dagopeningen op het bedrijf, maar hier in Nederland zijn we daar voorzichtig mee,” vervolgt Henk. “We hebben dat wel overwogen, maar ruim de helft is niet gelovig, en je hebt dan kans dat ze wel komen vanuit een gevoel van ‘moeten’ terwijl het hen niets zegt. Bovendien willen we geen afstand creëren tussen christelijke en andersgelovige medewerkers. We proberen er wijs mee om te gaan, de situatie is hier anders dan in India. Liefde en aandacht is het belangrijkste, maar ook het moeilijkst. We zijn er nog lang niet! Je wordt zo gauw in beslag genomen door de dagelijkse beslommeringen.” In India krijgt de aandacht voor medewerkers vorm doordat Henk bijvoorbeeld meewerkt in het bedrijf. “In die hiërarchische cultuur, proberen we dienstbaar leiderschap voor te leven. Ze vinden het daar heel bijzonder dat ik samen met hen schoonmaak en met hen bezig ben op de werkvloer.”
‘Ga jij eerst maar eens je studie afmaken!’
Henk praat met warmte over zijn voorouders en het bedrijf in Giessen. Maar als hij vertelt over zijn ervaringen in India, komt er een extra twinkeling in zijn ogen. Die ervaringen maken vast een avontuurlijke kant wakker, en om op een heel andere manier in een andere context God te zien werken, maar het heeft wellicht ook met een verlangen van lang geleden te maken. Want als kersverse student had hij op een avond een bijzondere ervaring met God, waarop hij zich in gebed volledig ten dienste van God stelde. Vervolgens vertelde hij zijn vader dat hij zendeling wilde worden, maar diens nuchtere antwoord was: ‘Daar komt niets van in. Ga jij eerst maar eens je studie afmaken!’ Henk zegt nadenkend: “Soms vraag ik me weleens af of wat ik nu meemaak een verhoring is van mijn gebed van destijds.”
Ontvang je de BAM-updates? Hier kun je je daarvoor aanmelden >>
