Een gesprek met Arleen Westerhof over het Erasmus Center for Economics and Mutuality
Blog door Gea Gort
Het Business as Mission-gedachtegoed sluit aan bij de maatschappelijke zoektocht hoe business bij kan dragen aan een breder algemeen welzijn, dan enkel economische winstmaximalisatie. Deze zoektocht wordt ondersteund door een initiatief vanuit de Erasmus Universiteit in Rotterdam: hier opende op 9 maart 2020 het Center for Economics and Mutuality. “Het zou zomaar kunnen dat ‘Geef en u zal gegeven worden,’ het nieuwe economische paradigma gaat worden,” vertelt Arleen Westerhof, directeur van het Centrum.
Arleen, dat zou bijzonder zijn. Wat zie je gebeuren?
“De laatste tijd ben ik regelmatig in Oxford geweest, waar de universiteit multinationals volgt die vanuit de principes van Economics of Mutuality handelen, (Economie van de Wederkerigheid, red) en veelbelovende resultaten vinden. Ook Erasmus heeft interesse; op de universiteit is Erasmus Initiative for the Dynamics of Inclusive Prosperity gevestigd, zij ondersteunen dit Center. Oxford richt zich op multinationals, maar vanuit Rotterdam richten we ons op de MKB-sector.”
Kun je een voorbeeld geven hoe het gedachtegoed concreet vorm krijgt?
“De farmaceutische multinational Novo Nordisk is een voorbeeld,” vertelt Arleen. “Als je vanuit het paradigma van winstmaximalisatie kijkt, ben je als farmaceutisch bedrijf tevreden met het op de markt brengen van symptoom-onderdrukkende medicatie. Je verlicht immers het leed van mensen en je kunt bovendien medicijnen blijven produceren. Maar vanuit dat oogpunt ben je minder gericht op preventie. Vanuit de principes van Economics of Mutuality, in het kort EoM, is de gedachtegang: wat is winst voor alle betrokkenen? Novo Nordisk zet vanuit dat gezichtspunt vol in op voorkomen, bestrijden en genezen van diabetes. Niet het eigen financieel welzijn, maar het algehele welzijn komt op de eerste plaats. Daarmee kweken een grote gunfactor, plus het verruimt hun blikveld. Zo onderzoeken ze op welke gebieden ze, naast medicijnen productie, andere producten en diensten kunnen ontwikkelen die preventief werken. Met als gevolg dat ze nu bijvoorbeeld fitnesscentra bouwen en samenwerken met supermarkten om minder suikerhoudende producten op de markt te brengen. Verrassend genoeg verdienen ze nu meer geld dan ooit.”
Wat kan Economics of Mutuality en BAM voor elkaar betekenen?
“Vanuit het Centrum in Rotterdam gaan we drie jaar lang een vijftal MKB bedrijven volgen die willen gaan werken vanuit de principes van Economics of Mutuality. We willen bedrijven in Nederland en de Benelux selecteren vanuit een diversiteit aan sectoren. Het zou mooi zijn als hier ook ondernemers uit het BAM netwerk bij zijn, want ik zou graag met christen-ondernemers werken. Maar let wel, het gaat niet om een aanpassinkje hier en daar in het bedrijf, of om het aanpassen van wat we al hebben. Het vraagt om een andere manier van denken, en om de intrinsieke kracht van een bedrijf te benutten ten dienste van de samenleving.”
Kun je ‘een andere manier van denken’ uitleggen?
“We hebben een meer bekrachtigend paradigma nodig dan de hulpverlening zoals we die kennen. Ik denk bijvoorbeeld aan de duizenden in Haïti die een tent kregen, maar daar tien jaar later nog in wonen. Of schoenen die gegeven werden, waardoor de plaatselijke schoenmakers hun bedrijfje konden opdoeken. Nederland staat bekend in de wereld vanwege zijn compassie en betrokkenheid bij hulpverlening,” zegt Arleen (zelf van Canadees/Jamaicaanse herkomst). “Het is mijn verlangen dat we vanuit Nederland een nog grotere zege zullen worden. Bedrijven kunnen daar een krachtige rol in spelen. ”
Arleen, je ben voorganger van God’s Embassy in Amsterdam, maar ook de initiator van de European Economic Summit en nu directeur van dit Centrum. De combinatie spiritualiteit en economie lijkt volstrekt logisch voor jou. Kun je dat toelichten?
“Het is bijzonder om te zien hoe Bijbelse principes wezenlijk tot leven kunnen komen. Ik zie door mijn betrokkenheid bij Economics of Mutuality dat we dat ook meetbaar en tastbaar kunnen maken. Ik reis veel en ik zie bijvoorbeeld dat op het Afrikaanse continent 30% van de regeringsleiders zeggen dat ze christen zijn, maar het continent is een puinhoop. Bekering is een beginpunt. Het gaat om de heelheid die God voor ogen heeft voor mensenlevens, maar ook voor de structuren en denkpatronen binnen de samenleving. We hebben minder ‘christendom’ nodig, en meer Christ-likeness. Dat wil zeggen dat we het volgen van Christus op alle terreinen van het leven serieus nemen. We kunnen geen perfect maakbare samenleving maken, maar als we biddend handelen, kunnen onze daden weleens grotere dingen teweegbrengen dan we ons ooit voor hadden kunnen stellen.”
