Christian Schwarz; een zoektocht rondom ‘God’s Energy’

Een persoonlijk gesprek met Christian Schwarz, onderzoeker en auteur over God’s Energy, ook over de mogelijke relevantie voor de Business as Mission beweging. Ondernemers zoals Tjitske Volkerink, werkzaam in de holistische wellness sector ‘werken met energie’, en zien die relevatie. 

Maar hierbij eerst een kennismaking met Christian Schwarz. Waarom beet hij zich vast in het thema ‘God’s energie’? Deze Duitse theoloog had al een heel levenswerk geproduceerd vanwege zijn wereldwijde onderzoek naar principes rondom gezonde kerkgroei en aanverwante persoonlijkheidstesten. Maar opnieuw dook hij de diepte in. Twaalf jaar lang deed hij research en schreef God’s Energy Trilogy. Zijn onderzoekende geest heeft hier vast een vinger in de pap, maar ook zijn geschiedenis.

Op zijn 17^de schreef Christian al boeken, in samenwerking met zijn vader die in het Ruhrgebied als Luthers predikant het overzicht had over veertig kerkleiders. Gedurende deze periode werd zijn vader geconfronteerd met ziekte, en ervoer een vernieuwing in zijn geloofsleven. “Normaalgesproken zijn Lutherse opzichters van kerken neutrale, saaie mensen,” vertelt Christian met een glimlach, en voegt er droogjes aan toe: “Daarom worden ze ook gekozen. Maar mijn vader werd radicaal en provocatief.” Vast niet iedereen was daar blij mee, maar veel kerkgangers wel. Want de kerken die aan zijn district verbonden waren, gingen groeien en bloeien. Christian zag het van dichtbij gebeuren, want samen met veertig andere stafleden werkte hij bij zijn vader op kantoor. Ondertussen studeerde hij theologie en filosofie.

Een lijst met honderd vragen

Toen zijn Schwarz senior stierf, viel de infrastructuur weg waarin Christian als jongere verkeerde. Hij was niet meer deel van netwerk van kerken en ondersteunende staf. Maar de opgedane ervaring en achtergrond heeft zijn onderzoekende geest wellicht wakker gemaakt. Hij wilde de principes achter kerkgroei gaan bestuderen. Christian hoorde over een studierichting bij de Fuller Universiteit in Californië, stelde een lijst op met honderd vragen rondom kerkgroei en vertrok naar Los Angeles. Hier gaven bekende mensen van die tijdsperiode les, zoals C. Peter Wagner. Het was niet de bedoeling van Christian om een doctoraat te halen, maar hij wilde eenvoudigweg zijn lijst met vragen beantwoord zien. “De docenten waren bijzonder hulpvaardig,” herinnert Christian zich. “Als ze het zelf niet wisten, zeiden ze ‘wacht even, ik ken iemand die je verder kan helpen.’” Op de opleiding was het gangbaar om mega-kerken te bestuderen in de VS en van daaruit principes te halen. De wakkere, nuchtere geest van deze Duitser nam daar echter geen genoegen mee: “Wereldwijd zijn er amper megakerken, de meeste kerken zijn klein; je kunt de lessen vanuit mega-kerken niet zomaar toepassen en exporteren als universele principes.”

Christian kwam niet ver met zijn vragenlijst en stelde aan verschillende organisaties voor om duizend kerken in dertig landen te gaan onderzoeken. Op zich vonden ze dat een goed idee. ‘Maar het is onmogelijk’, kreeg hij te horen van de doorgaans visionaire Amerikanen, ‘dat is te duur en te arbeidsintensief, daar hebben we de middelen niet voor.’ Door dit antwoord leek Christian gedrevenheid voor cross-culturele en interkerkelijke research te worden aangewakkerd. Hij geloofde dat van daaruit principes gevonden konden worden gevonden die breed toepasbaar zouden zijn, onderbouwd met data en empirisch onderzoek. Dus deze Duitse jongeman keerde terug naar huis, nam stafleden in dienst, waaronder een sociaal onderlegde onderzoeker en ging aan de slag. Hij besloot eenvoudigweg om hiervoor geld te lenen, omdat hij geloofde in de waarde die er uit voort zou vloeien.

De ‘onderneming’ Natural Church Development

Zo ontstond en groeide Natural Church Development (NCD) in de jaren negentig en groeide aan invloed de daaropvolgende jaren. Onderzoek werd breed kerkelijk ingezet: van Oosters-Orthodox, Katholiek tot Protestants en charismatisch. De bevindingen met principes werden gepubliceerd en in ruim veertig talen vertaald en uitgegeven. “Kijk, we deden het heel economisch,” wijst Christian naar een stapel boeken, pakt een exemplaar en opent het boek vol met kleurrijke plaatjes. “Alle boeken hebben dezelfde vormgeving,” en vervolgt dan glimlachend, “Met uitzondering van de Arabische versie. In die taal lukte het niet vanwege het van rechts naar links lezen en sommige plaatjes konden cultureel niet door de beugel.”

In ruim dertig landen werden kantoren opgezet en stafleden en vrijwilligers aangenomen. Deze initiatieven kwamen overigens vanuit het land zelf. Christian gelooft in zelfredzaamheid, zoals hij dat zelf praktiseerde. Hij vertelt: “We financieren de plaatselijk kantoren. Dat was een uitdaging voor veel mensen in ontwikkelingslanden, want in hun perspectief waren wij de ‘Westerlingen met geld’. Maar zo werken wij niet.” Over zijn eigen financiële situatie vertelt hij: “Vlak voor de wereldwijde economische crisis in 2008, waren we een jaar zonder schuld, maar door deze crisis liep 70% van ons inkomen terug. We dachten dat het snel over zou waaien, maar dat bleek niet zo te zijn. Achteraf gezien hebben we te lang stafleden aangehouden en is onze schuld weer opgelopen.” NCD is nog steeds wereldwijd actief; in het ene land actiever dan in het andere land, afhankelijk van de plaatselijke mensen.  “Je kunt NCD een beweging noemen,” vervolgt Christian. “Ik heb zelf niks te zeggen over hoe plaatselijke afdelingen functioneren.”

Ondertussen raakte Christian steeds meer geboeid door het thema God’s Energie. Sinds 2010 heeft hij 60% van zijn tijd aan onderzoek besteed en het schrijven van de God’s Energy Trilogy. Het laatste deel is in 2022 gepubliceerd. Opnieuw geeft deze theoloog zijn business-inslag de ruimte: geïnteresseerden kunnen tegen betaling het Energy Synchronization Process (ESP) doorlopen, een traject van zeven sessies.

God’s Energie

Hoe kwam hij eigenlijk op het idee van God’s Energy? Hier heeft hij niet een eenduidig antwoord op. Het leek te groeien; steeds meer vraagtekens en ‘aha-momenten’ ontstonden bij zijn onderzoek naar kerkgroei en hoe mensen tot bloei komen. “Ik ontdekte bijvoorbeeld achter de zogenaamde zeven hoofdzonden de werking van energie. Neem bijvoorbeeld trots. Daar zit de energie van kracht achter, wat mensen kan bekrachtigen, terwijl trots ons vervreemd van God en de ander. Maar de energie erachter lijkt dezelfde energie te zijn; het wordt geleid richting het bekrachtigen of richting trots. Je kunt energie niet onderdrukken, het komt er op de een of andere manier uit.”

Verboden woord

Een ander fenomeen dat Christian aanzette tot een fundamenteel werk over energie, was dat hij er telkens tegenaan liep dat energie een verboden woord leek te zijn in christelijke kringen. In zijn Natural Church Development publicaties gebruikte hij het woord energie, maar uitgevers in diverse landen vroegen keer op keer of hij andere woorden hiervoor wilde gebruiken. Intussen had hij ontdekt dat in het oorspronkelijke Grieks in het Nieuwe Testament 34 verwijzingen waren naar het woord ‘energeia’. Christian redeneert: “Het is niet slechts één woord, maar een hele woordgroep: een zelfstandig naamwoord, werkwoord en bijvoeglijk naamwoord. Het gaat hier om een breder begrip, zoals we ‘liefde’ als een breed begrip kennen. Maar zoals liefde in verkeerde zin in de wereld gebruikt kan worden,” vervolgt hij, “daarom schrappen we het toch niet uit ons Christelijke vocabulaire?” Hij voegt eraan toe: “Het schept verwarring als we andere termen voor energie gaan gebruiken.” Alles bij elkaar raakte hij steeds meer overtuigd van de noodzaak van een fundamenteel werk over dit onderwerp.

Trilogie

Zo ontstond het lijvige werk God’s Energy Trilogy, een wetenschappelijke verhandeling met veelbelovende titels als:

Deel 1. God’s Energy – Reclaiming a New Testament Reality.

Deel 2. God’s Energy – Refocusing our Image of God.

Deel 3. God’s Energy – Transforming Christianity.

God’s Energy & BAM  

Wat kunnen deze – nog vrij onbekende – inzichten betekenen voor BAM, de Business as Mission beweging? Dat is nog niet duidelijk, maar wel het onderzoeken waard. Zo kan het bewustzijn van God’s energie dualistische denken helpen ontkrachten. God’s energie, als de trans-persoonlijke kant van God die voor, onder en achter ons is. De ontmaskering van het dualistisch denken is broodnodig, want de kloof tussen de zondag en maandag, die veel christenen nog ervaren, zit diep en maakt het moeilijk om een roeping van God te horen als ondernemer. Dit denken bemoeilijkt een geloofsverwachting dat de Heere God werkzaam wil zijn op en vanaf de werkvloer.

Aanknopingspunten met niet-gelovigen

Het energie-begrip biedt ook aanknopingspunten met niet-gelovigen, waarvan velen een spiritueel bewustzijn hebben. Bij uitwisselingen over ervaringen van een Goddelijke geest ‘als energie’, kunnen zij aanhaken en zich erin herkennen. Even voor de duidelijkheid, Christian benadrukt dat hij zich distantieert van pantheïsme (het geloof dat alles en iedereen goddelijk is en verduidelijkt dit in zijn boeken). Desondanks ervaart hij in zijn gesprekken met niet-gelovigen een natuurlijke aansluiting bij het uitwisselen hoe de transpersoonlijke kant van God ervaren kan worden. Na zulke gesprekken heeft hij al verschillende keren meegemaakt dat mensen verlangen tonen om meer te leren over de persoonlijke kant van God. Dit kan van betekenis zijn voor de BAM-beweging, want veel ondernemende christenen hebben een hart voor evangelisatie en zijn op zoek naar taal en insteek. Zou ‘God’s energie’ antwoorden bieden en een brug kunnen slaan naar een gemeenschappelijke belevingswereld met andersgelovigen?

De onbekendheid over de eeuwen met het Bijbelse begrip ‘energie’ heeft verklaarbare taalkundige en culturele oorzaken. Dat wordt in het eerste deel van de trilogie uitvoerig toegelicht. Christian: “Over allerlei theologische kwesties zijn door de geschiedenis heen discussies geweest, maar hierover heb ik zeer weinig tot niets kunnen vinden.” Zoals gezegd, het is nog onduidelijk wat een diepgaander inzicht over dit thema zal uitwerken, en wat de implicaties zijn voor BAM en het bredere Lichaam van Christus. Ook Christian Schwarz heeft daar nog geen duidelijke antwoorden op, maar dat het zijn uitwerking zál gaan hebben, daarvan is hij overtuigd.

Meer informatie:

De Bijbel verzen waarin verwezen wordt naar ‘energie’ >>

Natural Church Development (NCD) >> 

Traject Energy Synchronization Process (ESP) >>

Blijf op de hoogte van Business as Mission Nederland, en meld je aan voor de BAM-update  >> 

 

Tjitske Volkerink, eigenaar van het Christelijk Spiritueel Centrum, ‘werkt met energie’
Als oprichter van Christelijk Spiritueel Centrum in Hilversum, loopt Tjitske op de troepen vooruit, want toen ze tien jaar geleden dit bedrijf startte, trok menig christen de wenkbrauwen op: “Meditatie; massage; essentiële oliën?! Kan dat wel?” Tjitske ervoer echter een roeping om middels zintuigen zoals geur en aanraking aan de slag te gaan, om mensen vanuit hun lichaam in verbinding te brengen met zichzelf, de ander en met God. Zodat energie wat daar vastzit, opnieuw kan stromen. Met haar achtergrond als verslaggever bij o.a. Groot Nieuws Radio, zocht ze de media op om bewustzijn te creëren dat onze Schepper herstel wil brengen in geest, ziel én lichaam.

Christelijk Holistisch Netwerk
Op het laatste BAM Congres waren deelnemers die iets willen starten in de wellness-sector. Tjitske is al jaren werkzaam in deze sector en bezig met de oprichting van een netwerk van mensen die op een holistische manier lichaamsgericht werken en dat terug willen brengen waar het thuishoort, geinspireerd door de Here God. Via deze link info en aanmelden als geïnteresseerde >> 

In Tjitske’s blog lees je haar enthousiasme over de groeiende bewustwording bij christenen >>